Okçular Tekkesi Müzesi Hakkında

Okçular Tekkesi Müzesi

Dünyanın okçuluğu merkezine alarak kurulmuş ilk ve tek müzesi olan Okçular Tekkesi Müzesi’nde, beş yüzün üzerine orijinal ve replika eser bulunmaktadır. Ziyaretçilerine okçuluk faaliyetlerinin ilk çağlardan günümüze kadar nasıl geliştiğini ve bu gelişim serencamı içerisinde Türk- İslam döneminin nasıl bir zirve noktasını teşkil ettiğini gösteren söz konusu müze, her biri kendi içinde çok değerli eserler barındıran altı bölümden müteşekkildir. Dünya Okçuluk Mirası adını taşıyan birinci bölümde en eski dönemlerden itibaren Türk-İslam ve dünya okçuluğu hakkında bilgilendirici replika eserler bulunmaktadır. Bu bölümde karaağaçtan yapılmış ve yekpare halde bulunan kalıntıları günümüze kadar ulaşmış en eski yay olan ve orijinali Danimarka Ulusal Müzesi’nde sergilenen Hoolmegard Yayı’nın bir replikası dikkat çekmektedir. Ayrıca İslamiyet öncesi Türk okçuluğunu temsilen tamamı arkeolojik eserlere dayanarak oluşturulmuş bir adet İskit kadın okçu heykeli ve bir adet Hun okçu heykeli bulunmaktadır. Yine bu bölümde Efendimiz Hz. Muhammed’in (s.a.v.) okçuluğu teşvik edici hadis-i şeriflerine ve orijinali Topkapı Sarayı Müzesi Kutsal Emanetler Bölümü’nde sergilenen yayına yer verilen bir adet ekran bulunmaktadır. Bilim ve Teknik adı verilen müzenin ikinci bölümünde ok ve yay yapım teknikleri ile bu tekniklerin mühendislik bilgilerini içeren yazma eserlere yer verilmiştir. Bölümün başında ok ve yay yapım videosu gösterilen bir ekran mevcuttur. Bu bölümde bir Osmanlı bileşik/kompozit yayının içerikleri olan akçaağaç, manda boynuzu, aşil tendonu ve balık tutkalı gibi malzemeler ve bu malzemelerle ok ve yay yapmak için kullanılan aletler bulunmaktadır. Ayrıca söz konusu bölümde Osmanlı literatüründe Kavsname olarak geçen yazma eser türüne ait dört tane örneğin replikasının bulunduğu bir de kitaplık vitrini mevcuttur. Av ve Savaş adını taşıyan üçüncü bölüm ise tamamı tarihi öneme haiz savaş yayları ve tarihi savaş oklarından oluşmaktadır. Bu bölümde tamamı arşiv belgeleri ve minyatürlere dayanılarak hazırlanmış bir adet Selçuklu atlı okçu heykeli, bir adet Osmanlı akıncı heykeli, bir adet Osmanlı yeniçeri heykeli ve iki adet Osmanlı solak heykeli olmak üzere toplam beş adet heykel mevcuttur. Ayrıca müzenin en değerli parçalarından birkaçı da yine bu bölümde sergilenmektedir. 17 yüzyıldan kalma Usta Pervane işi bir yay, 18 yüzyıldan kalma Usta İbrahim işi ve Usta Süleyman işi birer yay ve Huş Ağacı Kabuğu sarılmış bir adet yay bu bölümde ziyaretçilerini beklemektedir. Adı geçen ustalardan her biri döneminin en mahir yay ustaları olmaları ve sadece saraya iş yapması sebebiyle söz konusu eserlerin bizzat padişahların kullanımına sunulduğu düşünülmekte ve bu da eserlerin kıymetini arttırmaktadır.

Dördüncü bölüm okçuluğun sadece askeri bir faaliyet olmadığı aynı zamanda bünyesinde çok ciddi tarihi ve kültürel öğelerin bulunduğunun anlatıldığı Tarihi ve Kültürel Arka Plan adlı bölümdür. Bu bölümde Okçular Tekkesi’nin II. Bayezid tarafından resmi olarak atanmış ilk şeyhi ve aynı zamanda Osmanlı hat sanatının en önde gelen temsilcilerinden biri olan

Şeyh Hamdullah hattı Musaf-ı Şerifi’in 2015 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan tıpkıbasım replikası ile yine mezkur şeyhin orijinal hattının bulunduğu bir çerçeve bulunmaktadır. Ayrıca Cumhuriyet dönemi hattatlarından olan aynı zamanda da ok ve yay ustalığı yapan Necmeddin Okyay’a ait bir adet Besmele-i Şerif levhası yine bu bölümde sergilenmiş ve bu sayede II. Bayezid’den Cumhuriyet dönemine gelene kadar okçuluk ve hat sanatı arasındaki ince temasa değinilmiştir. Beşinci bölüm Osmanlı devletinde bulunan okmeydanlarını gösteren bir harita ve İstanbul Okmeydanı maketi ile başlayan Okmeydanı ve Okçular Tekkesi bölümüdür. Burada okmeydanlarında yapılan sportif faaliyetlere ilişkin tarihi oklar ve yaylar sergilenmektedir. Bu bölümde Türkiye’de tek örneği Okçular Vakfı Okçular Tekkesi Müzesi’nde bulunan tarihi bir muşamma sergilenmektedir. Muşamma, menzil yarışmalarında menzil yaylarının kabzasına sarılarak kullanılan bir okçuluk ekipmanıdır. Son olarak Okmeydanı’nda okçuluk faaliyetlerinin günümüzde nasıl yürütüldüğüne dair altıncı bölüm bulunmaktadır. Bu bölümde Okmeydanı’nda doğup büyüyen ve 1950’li yıllarda kendi kendini geliştirerek 1961 yılında 14 yaşındayken milli okçu olan ve aynı yıl Avrupa Gençler Şampiyonu olarak Türkiye’ye okçuluk alanında ilk defa Uluslararası bir madalya getiren, Yücel Cavkaytar’a ayrılmış bir vitrin bulunmaktadır. Ayrıca Okçular Vakfı Spor Kulübü’nün uluslararası yarışmalarda geleneksel, olimpik ve paralimpik alanlarda elde ettikleri başarılara dair madalyaları da yine burada sergilenmektedir. Okçular Tekkesi Müzesi’nde 351 tanesi orijinal tarihi eser olmak üzere toplamda 550 adet tarihi ve replika eser sergilenmektedir. Bu tarihi eserlerin içerisinde 19 adet orijinal tarihi Osmanlı yayı ve heykellerin üzeri ile vitrinlerde sergilenen 12 adet replika yay bulunmaktadır. Ayrıca günümüz yay ustaları tarafından yapılmış beş adet, organik Osmanlı yayı ile birlikte bir adet Organik İngiliz Yayı (Longbow) ve bir adet organik Kore yayı olmak üzere toplamda yedi adet organik yay bulunmaktadır. Buna ilaveten çok sayıda tarihi öneme haiz farklı türde ok, tirkeş, sadak ve zihgir müzede ziyaretçilerini beklemektedir.